شبکه فاضلاب روش مناسب و قابل اعتماد برای دفع فاضلاب انسانی ،صنعتی و آبهای سطحی ناشی از بارندگی بوده و از ارکان اصلی سیستم دفع فاضلاب می باشد.
طراحی صحیح شبکه فاضلاب از لحاظ رعایت مسائل فنی مهندسی و زیست محیطی بسیار با اهمیت بوده و چنانچه طراحی شبکه فاضلاب برپایه اصول و مبانی مهندسی آب و فاضلاب و محیط زیست انجام نپذیرد باعث به وجود آمدن مشکلات عدیده زیست محیطی (بیماری،آلودگی آب های زیر زمینی و خاک ) و اختلال در سیستم تصفیه خانه فاضلاب و تحمیل هزینه اضافی در دوره بهره برداری می شود.
شرکت مهندسین استیم آرمه با تکیه بر دانش ،تجربه کارشناسان خود و ضابطه مند نمودن مراحل طراحی شبکه فاضلاب در قالب فلوچارت ،اقدام به طراحی شبکه فاضلاب می نماید.
طراحی شبکه فاضلاب شامل شش شش گام اصلی می باشد که می بایست انجام شودد،این شش مرحله در طراحی موجب می گردد طرح در زمان اجرا دچار مشکلات فنی نگردد و با هزینه اقتصادی اجراء وبهره برداری شود.
برای انجام بررسی های اولیه و محاسبه شبکه جمع آوری فاضلاب در صورتی که مساحت محدوده پروژه زیاد باشد می بایست نقشه های توپو گرافی مطابق مقایس های زیر تهیه شود.
1-نقشه توپوگرافی به مقیاس های 5000/1 تا 10000/1 جهت آگاهی از عوارض طبیعی و امکان ورود سیلاب های ناشی از بارندگی به محدوده پروژه.
2-نقشه توپوگرافی به مقیاس 1000/1 تا 2500/1 برای محاسبه دقیق شبکه ،در این گونه نقشه می بایست تراز یابی دقیق همه ی خیابان ها،کوچه و گذر ها منعکس شده باشد.
تراز های درجه شده در نقشه های توپوگرافی مناسب فاز یک طراحی بوده و برای نقشه های اجرایی می بایست تراز یابی زمینی با دقت بالا انجام گردد.
خط اصلی ، فرعی وانشعابات فضلاب را در نقشه های تهیه شده در گام اول ترسیم می نماییم. با در نظر گرفتن موارد:
1-شیب طبیعی زمین .
2-موقعیت تصفیه خانه فاضلاب
3-تطبیق نقشه تاسیات زیر زمینی موجود با مسیر در نظر گرفته شده جهت جلوگیری از تداخل لوله های فاضلاب.
گام دوم روشن می کند می توان پروژه پروژه به چه روشی اجرای گردد که از نظر فنی و اقتصادی مناسب باشد.
در زمان طراحی و اجرا، خطوط و منهول ها نیازبه اسم دارند بعد از گام دوم نام گذازی کلیه مسیر های و دهانه های بازدید شبکه فاضلاب می بایست با حروف واعداد نامگذاری گردد.هرچه این نام گذاری بانظم و الگوی مناسبی انجام شود موجب دقت در طراحی و آسودگی در اجرا دوره بهره برداری می شود.
نامگذاری منهول و کلین ات ها ماننده MH-33 و خطول شبکه MA-16-01 نامگذاری می شوند.
برآورد حجم فاضلاب تولیدی در دوره بهره برداری و مشخص نمودن حوزه های آب ریز شبکه فاضلاب در دوره های آغاز بهره برداری و مرحله تکمیل ظرفیت شبکه از مباحث بسیار مهم طراحی شبکه فاضلاب می باشد، زیرا شبکه باید به نوعی طراحی شود که گنجایش انتقال فاضلاب را در مراحل مختلف طرح داشته باشد .
دپارتمان طراحی شبکه فاضلاب استم آرمه با در نظر گفتن محاسبه موارد جدول زیر اطمینان خاطر در خصوص طراحی انجام شده به کار فرمایان محترم می دهد.
موارد مطرح شده بسیار با اهمیت می باشد و در صورتی که در طراحی در نظر گرفته نشود مشکلات فراوانی از زمان شروع بهره برداری شبکه فاضلاب به وجود می آورد.
با استفاده از نقشه های توپوگرافی، و نقشه برداری زمینی و تراز یابی عوارض طبیعی زمین محدوده پروژه مشخص می گردد و براساس اطلاعات نقشه برداری و محاسباتی که در گام شش برداشته شده قطر لوله ،شیب ،عمق و…. بدست می آید با اطلاعات کسب شده پروفیل های طولی پروژه ترسیم می گردد،
پروفیل های طولی نقشه اجرای کار محسوب می گردد در شبکه فاضلاب بر اساس آن نیرو های اجرایی اطلاعات جهت اجرای پروژه را کسب می نمایند.
نمونه یک پروفیل طولی که می بایست در طراحی شبکه فاضلاب تهیه و ارائه گردد را در تصویر روبرو مشاهده می نمایید.
در گام ششم مهندسین استیم آرمه نتایج محاسبه لوله های پروژه را در جداولی وارد می کنند تا مشخص گردد مبانی و روش طراحی انجام شده بر چه اساسی بوده این کار معمولا توسط نرم افزای هایی که در دنیا مورد تایید و عرف این صنعت می باشد (SewerCAD) تهیه می گرد.
با توجه به اینکه فاضلاب یک ماده سیال می باشد و انتقال آن به روش ثقلی انجام می شود می بایست قوانین هیدرولیک حاکم در این حالت بررسی محاسبه شود،ماننده پارامتر هایی مثل ارتفاع فاضلاب در حالت شستشوی،حداقل ارتفاع فاضلاب،دبی شستشوی،ظرفیت پر خالی لوله و….این موارد می بایست بادقت محاسبه و در جداول طراحی قرار داده شوند.
محدودیت های فنی : برای اینکه شبکه فاضلاب بتواند هنگام بهره برداری خوب کار کند یعنی از یک سو ته نشین شدن مواد معلق سبب گرفتگی فاضلاب روها نشود و از سوی دیگر مواد معلق سخت ماننده شن ماسه موجب سایش و فرسایش کف فاضلاب رو نگردد باید محدوددیت های فنی را زمان طراحی شبکه مورد توجه قرار داد.